ترسیم ستون‌ها و پلان تیپ بندی ستون‌ها

Column
SAZE90 » Drafting » Draw Columns

این دستور در تهیه نقشه ستون‌ها و پلان‌های تیرریزی مورد استفاده فرار میگیرد. با اجرای این دستور پنجره‌ای به شکل زیر ظاهر خواهد شد.

Concrete Design Output File:

در این قسمت فایل نتایج طراحی (خروجی Design Table برنامه‌های ETABS، SAP2k و SAP90) که شامل اطلاعات طراحی تیرها و ستون‌ها می‌باشد با استفاده از کلید Browse انتخاب می‌شود. نحوه ساختن فایل نتایج طراحی در گام اول: ساختن فایل‌های ورودی مورد نیاز سازه90 صفحه 11 آموزش داده شده است.

با زدن دکمه More Files کاربر می‌تواند علاوه بر فایل نتایج طراحی به دلخواه فایل‌های دیگری مثل نتیجه طراحی براساس دو برابر نیروی زلزله که فقط در برش مد نظر قرار خواهد گرفت و دیگری نتیجه طراحی براساس 25% نیروی زلزله را نیز انتخاب نماید.

کاربر باید توجه داشته باشد که تیرها و ستون‌ها قبلاً طراحی شده باشند و هیچ پیغامی مبنی بر عدم طراحی تیرها و ستون‌ها در فایل‌های خروجی نباشد. در غیر اینصورت هنگام آماده سازی ستون‌ها (Extract Columns) با پیغامی مشابه پیغام زیرروبرو خواهند شد. که عملیات آماده سازی در مورد بعضی از ستون‌ها انجام نشده است. شماره این ستون‌ها در فایل با پسوند WRN ثبت می‌شود..

کاربر باید به این نکتهً توجه داشته باشدکه نحوه تهیه فایل خروجی در نسخه‌های مختلف SAP2000 متفاوت است. درنسخه‌های قبل از 8.01 بایدازگزینه File\Print Tables\Concrete Frame Design و سپس فعال کردن گزینه Output استفاده نماید. ولی درنسخه‌های بالاتر از8.01 باید از گزینه File\Print Tables\Design Result و سپس فعال کردن گزینه‌هایColumn Summary و Beam Summary و TXT File W/O Splits استفاده نماید.

Reinforcement to be Calculated:

By Source Program (Check Mode) : در صورت فعال کردن این گزینه دقیقا مقاطعی که در برنامه آنالیز و طراحی (ETABS یا SAP) توسط کاربر تعریف شده است در نظر گرفته می‌شود. دراین صورت قسمت انتخاب میلگردها غیر فعال خواهد شد؛ و کاربر احتیاجی به انتخاب میلگرد نخواهد داشت.

By SAZE90 (Design Mode) : در صورت فعال کردن این گزینه کلیه تعاریف مقاطع که در برنامه آنالیز و طراحی (ETABS یا SAP) توسط کاربر تعریف شده است در نظر گرفته می‌شود به جز سایز میلگرد. دراین صورت قسمت انتخاب میلگرد فعال خواهد شد و کاربر باید میلگردهای مورد نظر خود را انتخاب نماید. اگر تعداد میلگردهای مقطع که توسط کاربر تعیین شده متقارن باشد، سازه90 با توجه به مساحت میلگرد مورد نیاز مقطع، تعداد میلگردها را بسته به نیاز و با رعایت بند زیر افزایش می‌دهد تا به جواب مطلوب برسد.

Min Dist of longitudinal bars(c/c) : حداقل فاصله بین آرماتورهای طولی ستون را مشخص می‌کند.

Catalog Bars : ليستي از سايز آرماتورهای ارائه شده است كه كاربر ميتواند سايزهاي دلخواه خود را بمنظور طراحي ستون‌ها انتخاب (انتخاب چند مورد بوسيله كليد Ctrl امكان پذير است) و سپس با كمك كليك كردن كليد Select…> كاربر ميتواند سايزهاي انتخابي را تاييد و به پنجره Selected Bars منتقل كند.

Delete…X : به كمك اين فرمان كاربر ميتواند يك و يا چند سايز آرماتور انتخاب شده را از پنجره Selected Bars حذف نمايد.

If Lower bar area < upper bar area : رفتار نرم‌افزار را در صورتی که سطح مقطع میلگرد ستون تراز بالاتر بیشتر از ستون تراز پایین‌تر باشد، مشخص می‌کند.

Do Nothing : در صورت اتفاق فوق هیچ عملی صورت نمی‌گیرد.

Replace bar area of lower column with bar area of upper column : در صورت فعال کردن این گزینه سطح مقطع آرماتور مورد نیاز در ستون زیرین را مشابه ستون تراز بالاتر در نظر می‌گیرد.

Except for last story : در صورت فعال بودن این گزینه از اعمال اصلاحات فوق در ستون تراز زیر بام صرف نظر می‌شود.

Extarct:

Check Ductility : با زدن این دکمه ضوابط شکل پذیری مطابق آیین نامه انتخابی کاربر کنترل می‌شود. این ضوابط شامل ضوابط هندسی و ضوابط آرماتور گذاری مقاطع می‌باشد. ضوابط آرماتور گذاری هنگام آماده سازی تیرها و ستون‌ها اعمال میشوند ولی ضوابط هندسی هنگام نقشه کشی به صورت اخطار در کنار نقشه ها ظاهر خواهند شد که کاربر باید با بررسی مجدد آن قسمت‌ها اقدام به رفع خطا ها نماید.

Extract Columns : به كمك اين فرمان‌، با توجه به آرمانورهاي انتخابی و نتايج طراحي، آرماتورهای طولی و عرضی ستون‌ها طراحی و سپس تيپ بندي شده و به صورت شكل زير به همراه پلان ستون گذاري ترسيم می‌شوند. از اين ستون‌های تيپ شده بعداً در ترسيم نهايي نقشه ستون‌ها استفاده مي‌شود.

کاربر می‌تواند با استفاده از دستور ce (Column Edit) در جلوی خط فرمان و انتخاب هرکدام از ستون‌ها درقسمت پیش نقشه کشی‌، مقطع و سایز میلگرد ستون را به دلخواه تغییر دهد و یا حتی مقطع جدید اضافه نماید..

Drafting:

Elevations : برای ترسیم مقطع ارتفاعی ستون‌ها استفاده می‌شود. در صورتیکه کاربرExtract Column نکرده باشد، این کلید غیر فعال خواهد بود. پس از ترسیم ستون‌ها مقاطع براساس ابعاد مجددا از شماره 1 نامگذاري می‌شوند. کاربر می‌تواند برای مشاهده اسم مقطع تعریف شده در نرم‌افزارآنالیز و طراحی از دستور inv در جلوی خط فرمان و انتخاب یکی از شماره ها، استفاده نماید. برای بازگشت به حالت قبلی دوباره از دستور inv استفاده می‌شود.

Sections : برای ترسیم مقطع ستون‌ها استفاده می‌شود. با انتخاب شماره مقاطع از روي مقطع ارتفاعی ستون‌ها مقاطع مورد نظر ترسيم خواهند شد. مقاطع ترسيم شده همان مقاطعي هستند كه كاربر قبلاً تعريف كرده است. براي ترسيم يك مقطع جديد به دستور cs مراجعه نماييد.

Column Layout : برای ترسیم پلان آکس بندی و تیپ بندی ستون‌ها به همراه ابعاد پایین ترین ستون استفاده می‌شود.

Table و Table Summary : برای ترسیم ستون‌ها به صورت جدولی استفاده می‌شود. با انتخاب ستون‌های ترسیم شده در مرحله Extract و انتخاب نقطه‌ای در صفحه‌، ستون‌ها به صورت جدول ترسیم خواهند شد.

Settings >> Column

این قسمت مربوط به تنظیمات نقشه کشی ستون‌ها می‌باشد. اعداد مشخص شده در پنجره بصورت پیش فرض برای هر پارامتر مشخص شده اند.

Settings >> Column >> Drafting Parameters

Length:

Beam height (cm) : ارتفاع نمایشی تیرها را در مقاطع طولی مشخص می‌کند.

Column width (cm) : عرض نمایشی ستون‌ها را در مقاطع ارتفاعی مشخص می‌کند.

Scale:

Horizontal scale : مقیاس افقی ترسیم ستون‌ها را مشخص می‌کند. در حالت پیش فرض (1:50) می‌باشد.

Vertical scale : مقیاس عمودی ترسیم ستون‌ها را مشخص می‌کند. در حالت پیش فرض (1:50) می‌باشد.

Section scale : مقیاس ترسیم مقاطع ستون‌ها را مشخص می‌کند در حالت پیش فرض (1:20) می‌باشد

Longitudinal bar line:

Visual cover : مقدار پوشش بتن را به طور ظاهری مشخص می‌کند.

Visual hook length : طول ظاهری خم آرماتور در سقف آخر یا در فونداسیون را مشخص می‌کند.

Dimension:

Draw overlap dimension : با فعال کردن این گزینه اندازه اورلپ نیز ترسیم خواهد شد.

Draw L₀ zone dimension : با فعال کردن این گزینه خط اندازه ناحیه خاموت گذاری پایین و بالای ستون ترسیم خواهد شد.

Miscellaneous:

Draw column section rebar guide line : با فعال کردن این گزینه خط‌های نمایش میلگردها در مقطع عرضی ترسیم خواهند شد.

Settings >> Column >> Longitudinal Reinforcement

Reinforcement:

Merge first column bar with foundation dowel bar : با فعال کردن این گزینه میلگرد ریشه طبقه اول یکی خواهند شد.

Overlap:

Overlap Position(%) : محل اورلپ شدن آرماتور ستون‌ها را مشخص می‌کند.

Overlap Lag Angle : زاویه خم میلگرد را مشخص می‌کند

Overlap lag Height : ارتفاع خم را مشخص میکند.

Cover:

Use Source Program Definitions : با انتخاب این گزینه نرم‌افزار همان پوشش بتنی که کاربر در برنامه اصلی برای مقطع ستون‌ها معرفی کرده در نظر می‌گیرد.

Custom : کاربر این امکان را دارد که پوشش خالص بتن (تا روی خاموت) را مشخص نماید.

Settings >> Column >> Lateral Reinforcement

Reinforcement:

Automatically : با فعال کردن این گزینه فاصله و سایز خاموت‌ها توسط برنامه محاسبه خواهد شد.
محاسبه خاموت ستون‌ها در این حالت در یک روند آزمون و خطا صورت می‌گیرد به این صورت که ابتدا طبق ضوابط شکل پذیری، حداکثر فاصله و حداقل سایز خاموت مجاز برای اولین آزمون محاسبه می‌شود. A_v/s‌ بدست آمده در این مرحله با A_v/s‌ که از نرم‌افزار آنالیز و طراحی بدست آمده مقایسه می‌شود. در صورت جوابگو نبودن انتخاب اولیه، راهکارهایی که وجود دارند عبارتند از افزایش سایز و کاهش فاصله، که کاربر می‌تواند به دلخواه تقدم آن را تغییر دهد.

با استفاده ازدستورReport می‌توان روند محاسبه خاموت‌ها را مشاهده نمود. (گزارش نحوه محاسبه خاموت ستون‌ توسط سازه90 صفحه 157)

Stirrups Increasing priority : روند محاسیه خاموت ستون‌ها را مشخص می‌کند. موارد به کار گرفته شده در محاسبه دقیق خاموت‌ها: افزایش سایز و کاهش فاصله می‌باشد.

By Bar Distance : با فعال کردن این گزینه در صورتی که بیشتر از حداقل خاموت مورد نظر آیین نامه نیاز باشد، فاصله خاموت‌ها تا کمترین مقدار مشخص شده توسط کاربر کاهش یافته سپس در صورت جوابگو نبودن سایز میلگرد افزایش می‌یابد.

By Bar Size : با فعال کردن این گزینه در صورتی که بیش از حداقل خاموت مورد نظر آیین نامه نیاز باشد، سایز میلگرد افزابش یافته سپس در صورت جوابگو نبودن فاصله خاموت‌ها کاهش می‌یابد.

Custom Stirrup : با فعال کردن این گزینه کاربر می‌تواند وضعیت خاموت‌ها را در سرتاسر ستون‌ها به صورت ثابت تعریف نماید.

Rebar : انتخاب سایز میلگرد خاموت

Distance : فاصله بین خاموت‌ها در ناحیه L0

Middle Distance : فاصله بین خاموت‌ها در ناحیه میانی ستون

Minimum L0 (cm) : حداقل مقدار ناحیه بحرانی ستون (ناحیه L0) را مشخص می‌کند.

Apply d/4 maximum Distance : ضابطه d/4 را برای فاصله خاموت ستون‌ها در ناحیه L¬0 کنترل می‌کند.

Apply 2800 provision for maximum distance (intermediate) : طبق آیین نامه 2800 حداکثر فاصله خاموت ستونها در شکل پذیری متوسط 15 سانتیمتر است که در صورت فعال بودن این گزینه کنترل می‌شود.

Miscellaneous:

Show Stirrups Completely : با فعال کردن این گزینه کلیه خاموت‌های مورد تیاز در ناحیه میانی ستون‌ها ترسیم خواهند شد.

First Stirrup Distance : فاصله اولین خاموت از لبه را مشخص می‌کند.

Text Format:

در این قسمت نحوه نمایش عبارت خاموت مشخص می‌شود.

Stirrups Settings:

در این پنجره تنظیمات مربوط مهار جانبی میلگردهای قائم ستون‌ها توسط سنجاقی، تنگ بسته، باز و یا خاموت‌های لوزی وجود دارد. طبق آیین نامه میلگردهای قائم ستون بایستی به صورت یک در میان دارای مهار جانبی باشند و فاصله میلگردهای دارای مهار جانبی نباید بیش از 35 سانتیمتر باشند.

Engage all longitudinal bars in stirrups : در صورت فعال کردن این گزینه کلیه میلگردهای غیر گوشه داخل یک تنگ باز، بسته و یا سنجاقی قرار می‌گیرند، در غیر اینصورت میلگرهای طولی به صورت یک در میان توسط این تنگ‌ها نگه داشته خواهند شد.

Number of Bars : نشان دهنده تعداد میلگرد در هر ضلع مقطع ستون است.

Stirrups Style : در این قسمت شکل و نحوه قرار گرفتن خاموت‌ها برای نگه داشتن جانبی میلگردهای طولی ستون‌ها (غیرگوشه) مشخص می‌شودکه کاربر می‌تواند هر یک ازحالت‌های Crosstie (سنجاقی)، Open Stirrup(رکابی) و یا Closed Stirrup (تنگ بسته) را انتخاب کند.

مثال : اگر در یک مقطع ستون آرایش 6*5 (18میلگرد) تعریف شده باشد در جهت 6 تایی نیاز به 2 مهار جانبی و در جهت 5 تایی نیاز به 1 مهار جانبی است (با فرض رعایت فاصله 35سانتی). در صورتی که استفاده از 1 تنگ بسته یا باز به جای 2 عدد سنجاقی در جهت 6تایی مد نظر باشد باید در ستون Stirrup style (جلوی عدد 6) open stirrup یا Close stirrup را انتخاب کرد.

Lozenge (If Applicable) : در این قسمت آرایش‌هایی که کاربر امکان استفاده از خاموت لوزی برای آن‌ها دارد مشخص شده است. شرط گذاشتن خاموت لوزی حداکثر زاویه 135درجه بین بازوهای آن می‌باشد. در غیر این صورت خاموت گذاری مشخص شده در قسمت Sturrups Style استفاده خواهد شد.